Twardocice – historia
Historia Twardocic w północno-zachodniej części Pogórza Kaczawskiego sięga końca XII w. Od początku XIII w. pozostawała własnością klasztoru cysterek w Trzebnicy, prawdopodobnie do początków XV w. W okresie reformacji stała się ważnym ośrodkiem protestantyzmu, w szczególności schwenckfeldystów – radykalnego odłamu zapoczątkowanego przez Daniela Caspara von Schwenckfelda (1490–1561). W 1726 r. większość schwenckfeldystów, cierpiąc szykany i prześladowania ze strony prowadzących rekatolicyzację jezuitów, wyemigrowała.
Ruiny kościoła
W 2. połowie XVIII w. wieś rozbudowała się, a w połowie XIX w. liczyła ponad 1700 mieszkańców. Pozostałością po społeczności ewangelickiej są ruiny kościoła w centrum wsi. Został on zbudowany w XVII w. jako tzw. kościół ucieczkowy, rozbudowany w początkach XVIII w. i wkrótce odbudowany po pożarze, w 1726 r. dostawiono widoczną z daleka wieżę z hełmem. Został opuszczony po 1945 r. i podlegał dewastacji. Wypełnione emporami wnętrze mogło pomieścić 2400 uczestników nabożeństw. Schwenckfeldystów upamiętnia częściowo zniszczony pomnik stojący na gruntach dawnego cmentarza na południe od wsi, wzniesiony w 1863 r. jako obelisk w stylu neogotyckim. W sąsiedztwie ruin kościoła stoi późnobarokowy pałac o prostej bryle. We wsi znajdują się liczne okazałe budynki mieszkalne z XVIII i XIX w., o cechach wiejskiej architektury barokowej i klasycystycznej. Niektóre budynki mają ściany szczytowe ozdobione wzorami z płytek łupka dachowego.
Opis: Piotr Migoń