Historia Zagrodna, dużej wsi łańcuchowej w północnej części Pogórza Kaczawskiego na pograniczu z Równiną Chojnowską, sięga XIII w., a dzięki korzystnym warunkom środowiskowym jego rozwój jako wsi rolniczej był szybki. W czasach reformacji miejscowość była silnym ośrodkiem protestantyzmu, a w latach 1536–63 na czele tutejszej gminy ewangelickiej stał Paul Lemberk, który był uczniem Marcina Lutra. Wieś bardzo ucierpiała podczas wojny trzydziestoletniej i po jej zakończeniu wyludniony teren został zasiedlony przez grupę religijnych emigrantów z Czech.
Interesującym epizodem okresu bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej było odnalezienie ukrytej tu przez Niemców części zbiorów lwowskiego Ossolineum, w tym rękopisu „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Najcenniejszym obiektem zabytkowym jest miejscowy kościół, wzniesiony w latach 1789–92 w stylu klasycystycznym na miejscu starszej budowli, według projektu wybitnego architekta tego okresu – Karla Gottharda Langhansa. Budowla ma zarys zbliżony do krzyża greckiego, centralną nawę otaczają trzy poziomy empor. W osi budowli stoi wysoka wieża z hełmem. Przy kościele znajduje się cmentarz, z klasycystyczną kaplicą grobową rodu von Reibniz. W dolnej części wsi stoją ruiny pałacu, pochodzącego z XVI w., wzniesionego w stylu renesansowym jako trójskrzydłowa budowla, z kolistą wieżą. Wokół resztki parku krajobrazowego. Pałac górny w stylu barokowo-klasycystycznym pochodzi z połowy XVIII w.
Opis: Piotr Migoń
