Wyróżniającym się obiektem w panoramie Pielgrzymki – dużej wsi gminnej nad Skorą w środkowej części Pogórza Kaczawskiego, jest kościół św. Jana Nepomucena, wzniesiony w połowie XIII w., gruntownie przebudowany w XVI w. Od 1524 r. służył ewangelikom, a po wojnie trzydziestoletniej pełnił funkcję tzw. kościoła ucieczkowego dla mieszkańców księstwa świdnicko-jaworskiego. Wymusiło to dodanie trzech kondygnacji empor (jedną później rozebrano), ozdobionych malowidłami. Na zewnętrznych i wewnętrznych ścianach kościoła znajdują się epitafia z okresu od XVI po XIX wiek. Na przykościelnym cmentarzu stoi okazały kamienny pomnik poległych w I wojnie światowej.
Niedaleko kościoła stał pałac, często zajmowany przez dowódców walczących w pobliżu oddziałów zbrojnych jako siedziba. W trakcie wojny trzydziestoletniej w 1626 r. przebywał w nim Albrecht von Wallenstein, kwaterowali tu dowódcy pruscy podczas wojny siedmioletniej, w tym król Fryderyk II Wielki, a w czasie wojen napoleońskich zatrzymali się tu król Fryderyk Wilhelm III, car Aleksander I i feldmarszałek Gebhard von Blücher. Po zajęciu wsi przez Armię Czerwoną w 1945 r. pałac spłonął, a jego ruina została rozebrana w latach 70. XX w. We wsi na uwagę zasługują niektóre stare budynki mieszkalne i mieszkalno-gospodarcze, w tym zespół folwarczny na granicy z Wojcieszynem. Część domów ma mieszaną konstrukcję murowano-szachulcową i okładzinę z łupka.
Opis: Piotr Migoń
