Jezioro Pilchowickie
Jezioro Pilchowickie jest największym jeziorem Doliny Bobru, ma 4 km długości i 300 – 400 m szerokości. Może pomieścić 54 mln ton wody. Ale w 1997 i 2024 roku i tego nie wystarczało, woda przelewała się przez koronę zapory.
Zapora w Pilchowicach
Zaporę wybudowano po serii katastrofalnych powodzi z końca XIX wieku. Ma 280 m długości i 62 m wysokości, co czyni ją największą w Polsce kamienną konstrukcją hydrotechniczną. Do dziś pełni funkcję przeciwpowodziową. Poniżej zapory znajduje się również elektrownia wodna o mocy ponad 13,364 MW
Zaprojektowano ją w 1902 roku, prace trwały 10 lat. Specjalnie dla tej budowy poprowadzono przez góry linię kolejową, zmieniono nurt Bobru tak, że na czas budowy płynął wykutą w skale sztolnią. Kamień węgielny osobiście wmurował cesarz Wilhelm II. Na koronie zapory stanął jego pomnik wraz z opisem inwestycji i postaciami budowniczych. Dziś nie ma po nich śladu, pozostał jedynie cokół.
W 1945 roku SS zaminowało zaporę z zamiarem wysadzenia jej w powietrze i zalania Wlenia i kilku innych miejscowości. Przeciwstawił się temu twórca zapory – inżynier Bachmann.
Po koronie zapory można swobodnie spacerować, a za wizytę nie są pobierane żadne opłaty.
Zobacz zaporę przeciwpowodziową w Świerzawie
Most kolejowy nad Jeziorem Pilchowickim
Konstrukcja zlokalizowana jest w pobliżu zapory, niedaleko wsi Strzyżowiec. Do użytku została oddana w 1906 roku, aktualnie przez most przebiega nieczynna linia kolejowa nr 283.
Wznosi się on około 40 metrów nad dnem zbiornika, a 20 nad lustrem wody. Ma 130 metrów długości. Jest jednym z najwyższych mostów w Polsce. Kiedy został oddany do użytku przebiegał nad suchą powierzchnią, która została zalana dopiero po wybudowaniu kamiennej zapory.
W 1945 roku wycofujący się Niemcy podjęli nieudaną próbę wysadzenia mostu, już w 1946 wznowiono ruch kolejowy.
W 2020 roku pojawiły się informacje o planach wykorzystania mostu w filmie Mission: Impossible 7. W planach filmowców miało być zrealizowane sceny wysadzania mostu. Sytuacja wywołała duży sprzeciw i kontrowersje. Finalnie producenci zrezygnowali ze swoich zamiarów. Konstrukcja została wpisana do rejestru zabytków.
Wycieczka na most kolejowy
Z parkingu przed zaporą jedziemy dwa kilometry dalej wzdłuż brzegu Jeziora. Po lewej stronie z tunelu w górze Czyżyk wyłaniają się tory nieczynnej linii kolejowej, wkrótce dotrzemy do malowniczo położonej stacji kolejowej Pilchowice Zapora, gdzie linia kolejowa przekracza zatokę Jeziora po stalowym wiadukcie, największym w Sudetach.
Niedaleko stacji Pilchowice Zapora znajduje się wypożyczalnia sprzętu wodnego.
Zapora Pilchowicka znajduje się w Parku Krajobrazowym Doliny Bobru
Powódź 2024
- 16/09/2024: Wygląda na to, że woda przestała się podnosić. Sytuacja kryzysowa na ten moment została opanowana
- 15/09/2024: Na upuście bocznym (schodkowym) przelała się woda. Strażacy układają worki z piaskiem na szczycie zapory. W niższych partiach Wlenia zarządzono ewakuację. Na miejscu pracuje wojsko
- 15/09/2024: Nie ma żadnych przesłanek o pęknięciu tamy ale przelanie się wody, czyli napełnienie się tamy wodą i wylewanie poza kontrolą jest bardzo realne w niedzielę. Może to spowodować znacząco zwiększenie się poziomu wody. Odpływ z tamy może wzrosnąć z 200m3/s do nawet 450m3/s
- 15/09/2024: Do akwenu dopływa o wiele więcej wody, niż udaje się na bieżąco zrzucać. Przewidywany odpływ niekontrolowany rozpocznie się około godz. 16-17
- 14/09/2024: Od godz. 16:00 nastąpi zwiększenie zrzutu wody ze zbiornika pilchowickiego do 185 m3/s
