O nietoperzach
Nietoperze to jedyne ssaki, które potrafią aktywnie latać. Europejskie gatunki prowadzą przede wszystkim nocny tryb życia. Polowanie w nocy umożliwia im doskonale rozwinięta zdolność echolokacji – lecący nietoperz wysyła ultradźwięki (najczęściej niesłyszalne dla ludzkiego ucha), które odbite od przeszkody czy ofiary powracając informują go o otaczającym świecie.
Gdzie żyją nietoperze?
Nietoperze są zwierzętami socjalnymi i żyją w koloniach zwłaszcza w okresie rozrodu, kiedy to samice
tworzą tzw. kolonie rozrodcze, mogące liczyć od kilku do nawet kilku tysięcy osobników. Wówczas
na swoje kryjówki wybierają ciepłe miejsca takie jak strychy, wieże, dobrze nasłonecznione szczeliny w ścianach czy pod obiciami z desek, które dla nowo narodzonych nietoperzy pełnią rolę inkubatorów.
Czym się żywią, dlaczego i kiedy hibernują?
Późną jesienią i zimą, gdy brakuje pokarmu (nietoperze żywią się owadami, które nie są wtedy aktywne) zapadają w stan hibernacji – spowalniają czynności życiowe i obniżają temperaturę ciała, aby przetrwać w ten sposób do wiosny. Ich zimowymi schronieniami są najczęściej jaskinie, sztolnie, schrony, piwnice, czasem studnie i szczeliny w budynkach. Ponieważ w stanie hibernacji nietoperz korzysta z zapasów energii zgromadzonej w postaci tkanki tłuszczowej, zbyt duża ilość kosztownych energetycznie przebudzeń może się dla niego skończyć śmiercią.
Nietoperze żywią się głównie owadami, część gatunków również roślinami oraz owocami. Tylko trzy gatunki odżywiają się krwią, przede wszystkim ptaków i ssaków (na przykład bydła i trzody, ale również człowieka) – wszystkie zamieszkują Amerykę Południową.
Gdzie można je spotkać?
Na wsiach kolonie letnie nietoperzy znaleźć możemy zarówno na strychach i poddaszach budynków mieszkalnych jak i sakralnych. Wykorzystują również specjalnie skonstruowane budki, które można powiesić na ścianie.
W Polsce występuje 27 gatunków nietoperzy, wszystkie podlegają ścisłej ochronie. W Dobkowie w 2010 roku naliczono aż 12 gatunków, w tym duże kolonie rozrodcze karlika malutkiego, nocka wąsatka i nocka Brandta.
Jak obserwować nietoperze
- w większości miejsc w Krainie Wygasłych Wulkanów o zmierzchu w miesiącach maj-wrzesień łatwo jest zobaczyć żerujące nietoperze. Dotyczy to zarówno miejscowości (wsi), skrajów lasów, wybrzeży potoków itp.
- w wakacje organizowane są warsztaty chiropterologiczne, podczas których można nie tylko zobaczyć, ale i podsłuchać echolokację nietoperzy za pomocą detektorów ultradźwięków
